در پی تشدید بحران حقوق بشری در افغانستان، نمایندگان ۵۶ کشور جهان در یک اعلامیه مشترک، نقض گستردهی حقوق بشر توسط گروه طالبان را محکوم کردهاند. این اعلامیه که در تاریخ ۱۹ قوس (۱۰ دسامبر ۲۰۲۵) منتشر شد، تأکید میکند که محدودیتهای شدید طالبان علیه زنان و دختران در افغانستان به یکی از وخیمترین بحرانهای حقوق بشری در سطح جهان تبدیل شده است.
در این اعلامیه، کشورهای مذکور به سیاستهای تبعیضآمیز طالبان، بهویژه در برابر زنان و دختران، اشاره کرده و بیان کردهاند که این سیاستها موجب محرومیت زنان از آموزش، کار، آزادی رفتوآمد و مشارکت سیاسی شده و آینده آنان را بهشدت تهدید میکند این محدودیتها که بهشدت زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان را محدود کرده است، به عنوان حملهای آشکار به کرامت انسانی و نقض اصول حقوق بشر توصیف شده است.
کشورهای امضاکنندهی این اعلامیه همچنین از سرکوب خبرنگاران، فعالان جامعه مدنی و اقلیتهای قومی و مذهبی توسط طالبان انتقاد کرده و یادآور شدهاند که این اقدامات، به ویژه اعدامهای علنی، مجازاتهای بدنی و بازداشتهای خودسرانه، در شرایطی رخ میدهند که مجرمان از مصونیت کامل برخوردارند.
این کشورها همچنین هشدار دادهاند که ادامهی این وضعیت نه تنها به نقض تعهدات بینالمللی افغانستان میانجامد، بلکه چشمانداز صلح پایدار و ثبات در کشور را نیز تضعیف میکند آنان از طالبان خواستهاند که فوراً تمامی نقضها و سوءرفتارهای حقوق بشری را متوقف کرده و اجازه دهند که سازوکارهای ملی و بینالمللی نظارت و پاسخگویی بدون هیچگونه مانع یا محدودیتی فعالیت کنند.
در این میان، گروه طالبان به ویژه در چهار سال گذشته با صدور بیش از ۱۰۰ فرمان محدودکننده علیه زنان و دختران، شرایطی را ایجاد کرده است که زنان در افغانستان از ابتداییترین حقوق خود نظیر حق آموزش، حق کار، حق سفر، حق تفریح و مشارکت سیاسی محروم شدهاند.
با وجود انتقادات گستردهی جهانی، طالبان همچنان به نقض حقوق بشر ادامه داده و این گروه بهعنوان یکی از بزرگترین ناقضان حقوق بشر در سطح جهانی شناخته میشود.
این وضعیت بحرانی که در افغانستان همچنان ادامه دارد، نگرانیهای جهانی را در خصوص وضعیت حقوق بشر در این کشور افزایش داده است و جامعه بینالمللی خواستار تغییرات فوری و اساسی در سیاستهای طالبان میباشد.
نویسنده: شهناز سعیدی
