۲ نوامبر، از سوی سازمان ملل متحد بهعنوان روز بینالمللی پایان دادن به مصونیت از جنایات علیه خبرنگاران نامگذاری شده است؛ روزی برای یادآوری خطرهایی که خبرنگاران در راه اطلاعرسانی متحمل میشوند و تأکیدی بر ضرورت عدالت، پاسخگویی و حمایت از آزادی رسانهها در سراسر جهان.
بر اساس گزارشهای سازمان یونسکو و نهادهای بینالمللی مدافع آزادی بیان، طی دو دههٔ اخیر نزدیک به ۹۰ درصد از موارد قتل خبرنگاران در جهان بدون مجازات باقی ماندهاند. این رقم تکاندهنده نشان میدهد که در بسیاری از کشورها، عاملان خشونت، تهدید و قتل خبرنگاران از پیگرد قانونی در امان میمانند.
سازمان ملل در بیانیهای تأکید کرده است که مصونیت از مجازات، نهتنها عدالت را برای قربانیان ناممکن میسازد، بلکه پیام خطرناکی برای جامعه میفرستد و آزادی بیان را بهطور جدی تهدید میکند.
این سازمان از دولتها، نهادهای قضایی و امنیتی خواسته است تا تحقیقات مستقل، سریع و شفاف در مورد تمام حملات علیه خبرنگاران انجام داده و عاملان آن را بدون استثنا مورد پیگرد قرار دهند.
در بسیاری از کشورها، خبرنگاران به دلیل پوشش مسائل حساس از جمله فساد، نقض حقوق بشر و درگیریهای سیاسی، در معرض خطر قتل، ربایش، شکنجه و سانسور قرار دارند. نهادهای مدافع حقوق خبرنگاران تأکید میکنند که آزادی رسانهها یکی از ارکان اصلی دموکراسی و حاکمیت قانون است و بدون امنیت خبرنگاران، هیچ جامعهای نمیتواند از شفافیت و عدالت واقعی برخوردار باشد.
یونسکو با شعار امسال این روز، بر «عدالت برای خبرنگاران، عدالت برای جامعه» تأکید کرده و از دولتها، رسانهها و جامعهٔ مدنی خواسته است تا برای پایان دادن به فرهنگ مصونیت و تقویت امنیت حرفهای خبرنگاران همکاری کنند.
نویسنده: امید آریایی نژاد

